Yapısal olmayan elemanlar, bir binanın taşıyıcı sistemi haricindeki bütün kısımları ve binanın içindeki unsurlardır. Diğer bir deyişle, kolon, kiriş, taşıyıcı duvar, çatı ve temel haricindeki tüm elemanlardır. Aydınlatma elemanı, pencere, ofis makinası, mobilya, raflarda saklanan veya duvara asılı olan tüm eşyalar, yapısal olmayan temel elemanları oluşturur. 

Yapısal olmayan bazı elemanlar sarsıntı sırasında ölümlere, yaralanmalara ya da maddi kayıplara yol açabilirler. zarar görebilir ya da insanlar için tehlike yaratabilirler. Bu zarar görme ya da tehlike olasılığına "yapısal olmayan risk" adı verilmektedir. 

Yapısal olmayan hasarlar, önlenmesi mümkün olan çok sayıda yaralanma ve ölümlere sebep olmaktadırlar. Bu hasarlar aynı zamanda, kurtarma ve yardım operasyonlarına engel oluşturmaktadırlar, büyük maddi kayıplara yol açar ve depremin ardından hayata devam etmeyi zorlaştırırlar.

- Yapılan bir araştırmaya göre 1999 İzmit depremindeki yaralanmaların %50’si, ölümlerin %3’ü yapısal olmayan elemanlardan kaynaklanmıştır.(AHEP 2004)

- 1999 İzmit depreminden sonra, hayatta kalanların yaşadığı maddi kayıpların %30’unu mobilya, beyaz eşya, elektronik cihazların ve diğer değerli eşyaların oluşturduğu tahmin edilmektedir.

- Yapısal olmayan hasarlar, işyerlerinin ve okulların aylarca kapanmasına, öğrencilerin öğrenimlerini sürdürecek yerlerinin kalmamasına neden olabilir. 

- 1994 yılında Amerika’daki Northridge depreminden sonra, yapısal bir hasarı olmayan ya da çok az olan 10 büyük hastane, yapısal olmayan elemanların yarattığı hasarlardan dolayı boşaltılmak ya da kapatılmak zorunda kalmıştır. Sonuç olarak, deprem sonrasındaki en kritik saatlerde tıbbi yardım kesintiye uğramıştır. 

Yapısal Olmayan Tehlikelerin Azaltılması (YOTA) eğitiminin amacı; yapısal olmayan elemanlardan kaynaklanabilecek tehlikeler hakkında bilinci artırmak, bu elemanların sarsıntı sırasında kaymalarını ya da düşmelerini önlemek için alınabilecek basit ama etkili önlemleri öğretmek ve tüm bireylere, bu küçük fakat etkili adımları atarak olası tehlikeleri azaltmaları için cesaret kazandırmaktır. 

Bu eğitimde önerilen yapısal olmayan tehlikeleri azaltma yöntemleri, 8 ay süren bir araştırma, deneme ve hesaplama sürecinin sonunda geliştirilmiştir. Bu süreç, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü'nde Amerikan Kızılhaçı ve Türkiye Kızılay Derneği'nin desteği ile birçok eğitimci ve araştırmacı ile birlikte gerçekleştirilmiştir.

Yapısal Olmayan Tehlikelerin Azaltılması Teknik Eğitim Programı, bu konuda uygulamalar yapmak üzere detaylı bilgi edinmek isteyen kişiler ve özellikle ustalar ve evde kendi işini kendi yapanlar için geliştirilmiştir.

YOTA eğitimi 8 ana bölümden oluşmaktadır ve bir tam gün sürmektedir.

Bu eğitim programı için, bir tam güren süren "uygulama eğitimi" de mevcuttur.

Eğitimlerin yaygınlaştırılması, Okul, Kurumsal veToplum Eğitimleri olarak üç ayrı başlık altında sürdürülmektedir.

Eğitmen Eğitimi Almak İsteyen Kurum/Kuruluşlar ve Bireyler AHEB ofisinden bilgi alabilirler.

© Copyright 2005, Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, ISBN: 975-6193-20-4

Bu eğitim programının uyarlanmasında ve geliştirilmesinde emeği geçen kişiler, kurum ve kuruluşlara teşekkürlerimizi iletiriz.