Temel Afet Bilinci
Toplum Afet Gönüllüleri
Yapısal Olmayan Tehlikelerin Azaltılması
Depreme Karşı Yapısal Bilinç

DEPREME KARŞI YAPISAL BİLİNÇ


Depremde hasar gören binalar, toplumda can kaybı, yaralanmalar, ev ve işyeri kayıpları ve toplumsal hayatın kesintiye uğraması gibi yıkıcı ve trajik sonuçlar yaratabilir. 1999 İzmit ve Düzce depremlerinde zarar gören binaların bir kısmı can güvenliği sağlayacak yeterlilikte değildi. Bu binalar, yıkılarak can kayıpları ve ciddi yaralanmalara sebep olmuşlardı. 

1999 İzmit ve Düzce Depremleri'nde Yaklaşık 52.000 bina hasar görmüştür. Bu binaların;
%70’i orta ve hafif,
%25’i ağır hasarl görmüştür.
%5’i yamyassı olacak şekilde yıkılmıştır.

Hasarlı binaların %45’i kullanılamaz hale gelmiştir.

Oysa, bu binaların çoğu iyi tasarlanmış, iyi malzeme kullanılarak inşa edilmiş olsaydı yıkılmazdı. Depreme dayanıklı bina tasarlayarak, inşa ederek ve sürekli bakımını yaparak; büyük depremler sonrasında binalarda bir miktar hasar meydana gelse bile, sonuçta, daha az ekonomik zarar gören ve daha da önemlisi can güvenliği olan binalara sahip toplumlar yaratmış olunabilir.

Depreme dayanıklı binalardan oluşan bir yapılaşma çok çabuk olabilecek bir şey değildir. Bu olay, emek gerektirir ve böyle bir yapılaşmanın gerçekleşmesi zaman alır. Davranışların, önceliklerin, ilgili yasaların ve bina üretim sisteminin degişmesi; depreme dayanıklı olmayan binaların güçlendirilmesi veya yenilenmesi; küçükten büyüğe her binanın, geçerli deprem şartnamesine uygun olarak inşa edilmesi gerekecektir. Herkesin, binaların tasarım ve yapım sürecinden, bakım ve onarımına kadar yapıların mümkün olduğunca depreme dayanıklı olması için çaba göstermesi gerekir.

Bu çerçevede Depreme Karşı Yapısal Bilinç (DKYB) eğitiminin amacı:
Her bireyi, binaları depreme dayanıklı hale getiren unsurlar ile ilgili bilinçlendirmek;
Tasarımcı, inşaatçı ve kullanıcıların davranışlarının binaların deprem güvenliğini nasıl etkilediğini göstermek;
Tüm bireylere, binaların depreme dayanıklı inşa edilmesinin en iyi savunucuları olmaları için cesaret kazandırmaktır. Toplum olarak hep birlikte hareket edersek; hayat kurtarabilir, yaralanmaları ve maddi kayıpları engelleyebilir veya en aza indirebiliriz.

DKYB eğitimi 7ana bölümden oluşmaktadır.
Deprem Bölgelerinde Yapı İnşaatı
Zemin Verilerinin Kullanımı
Taşıyıcı Sistemleri Tanımak ve Yük Aktarma Sistemini Öğrenmek
Dogru Malzeme Kullanımı ve Yapım Şekli
Binaların Deprem Davranışını Etkileyen Diğer Önemli Etkenler
Kullanım Sırasında Binaların Bakımı
Depreme Hazırlık

Depreme Karşı Yapısal Bilinç (DKYB) eğitim programı, Boğaziçi Üniversitesi, Afete Hazırlık Eğitim Programı (AHEP), Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KRDAE) Deprem Mühendisliği ile birçok eğitimci ve araştırmacı desteği ile birlikte hazırlanmıştır. 

Eğitim programının temel amacı, tüm bireylerde depreme dayanıklı yapılarla ilgili bilinç oluşturmaktır; bina yapım kılavuzu veya depreme dayanıklı bına tasarımı eğitimi yerine geçmez. Toplumun tüm kesimleri bu programın hedef kitlesi dahilindedir. 

Eğitimlerin yaygınlaştırılması, Okul, Kurumsal veToplum Eğitimleri olarak üç ayrı başlık altında sürdürülmektedir.

DKYB Okul Eğitimleri, BÜ KRDAE ve Milli Eğitim Bakanlığı- MEB- ile yapılan işbirliği çerçevesinde, MEB YOTA Eğitmenleri aracılığı ile 2004 yılından itibaren Teknik Lise ve Endüstri Meslek Liselerinde verilen eğitimlerdir.

DKYB Eğitimleri, BU KRDAE/AHEB ile protokol imzalamış kurum ve kuruluşların kendi kapasitelerini artırmak, çalışanlarını ve çevrelerindekileri bilinçlendirmek amacıyla yetiştirilen eğitmenler aracılığı ile kurumsal DKYB eğitmenleri tarafından 2003 yılından itibaren ücretsiz verilen eğitimlerdir.

DKYB Toplum Eğitimleri, BU KRDAE/AHEB ile eğitmenlik protokolü imzalamış ve yetkilendirilmiş toplum eğitmenleri aracılığı ile halka 2003 yılından itibaren ücretsiz verilen eğitimlerdir. DKYB Profesyonel Eğitimler, BU KRDAE/AHEB sertifikalı eğitimleri almak isteyen kurum ve kuruluşlar ve/veya BU KRDAE/AHEB tarafından organize edilen, BU KRDAE/AHEB ile profesyonel eğitmenlik sözleşmesi ve yetki sertifikası olan eğitmenler tarafından verilen ücretli eğitimlerdir.

Eğitmen Eğitimi Almak İsteyen Kurum/Kuruluşlar ve Bireyler AHEB ofisinden bilgi alabilirler.

© Copyright 2005, Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, Afete Hazırlık Eğitim Birimi ISBN: 975-6193-36-0

Bu eğitim programının uyarlanmasında ve geliştirilmesinde emeği geçen kişiler, kurum ve kuruluşlara teşekkürlerimizi iletiriz.