| Ocak Quadrantids | | Nisan Lyrids | | Mayıs Eta Aquarids | |Temmuz Delta Aquarids |
| Ağustos Perseids | | Ekim Draconids Orionids | | Kasım Leonids | | Aralık Geminids |
Güneş çevresinde değişik yörüngelerde dolanan irili ufaklı her türlü kaya
parçasına göktaşı denir.Kuyrukluyıldızların yörüngelerinde
dolaşırken tamamen parçalandıklarında geriye kalan katı küçük çekirdek
parçaları ve yine bu bozulma ve parçalanma süreci sırasında yörüngelerinde
bıraktıkları kuyrukluyıldız maddesi göktaşlarının kaynağıdır. Ayrıca
Apollo türü parçalanmış
küçük
gezegen artıklarına da göktaşı denir. Bunların boyutları 10 km çaplı
kaya parçalarından, 1 mikron büyüklüğündeki toz parçacıklarına kadar değişir.
Göktaşlarının büyük olanlarının kökeni küçük gezegenler, küçük olanların
kökeni ise kuyrukluyıldızlardır. Eğer uzayda bol miktarda bulunan bu göktaşlarının
yörüngeleri Dünya'mızın yörüngesi ile kesişirse, göktaşı büyük bir hızla
(12-72 km/sn) atmosfere girer. Bu sırada meydana gelen sürtünme ile göktaşı
ısınır, yanar ve ışık saçmaya başlar. Halk dilinde bu olaya yıldız kaydı
denir. Özellikle açık yaz gecelerinde her insanın yıldız kayması
olarak gördüğü hatta niyet tuttuğu bu ilginç görüntünün aslında uzaydaki
yıldızlarla hiç bir ilişkisi yoktur. Göktaşının parlaklığının birden arttığı
yanma işlemi bize çok yakın bir konumda, Dünya atmosferinde meydana gelir.
Yılın belirli gecelerinde kayan yıldızların sayısı çok artar. İşte bu olaya
göktaşı
yağmuru adı verilir. Göktaşı yağmurunun hızlandığı gecelerde göktaşlarının
yıldızlara göre gökyüzünde izlediği yol bir gök atlası üzerine çizilirse,
tüm bu yolların aynı noktada kesiştiği görülür. Yani o gece, tüm göktaşları
gök yüzünde sanki bu noktadan geliyormuş gibi görülürler. Gökyüzündeki
bu noktaya saçılma (radyan) noktası denir. Aslında hepsi birbirine paralel
yörünge izleyen göktaşları atmosfere girmektedir. O geceki göktaşı yağmuru
bu saçılma noktasının bulunduğu takımyıldızın adı ile anılır. Örneğin;
Perseid, Leonid göktaşı yağmuru gibi.
|
Çıkış (saçılma) noktası: |
Çoban (Boötes) Takımyıldızı civarı |
Ne yönde - ne zaman gözlenebilir: Gece yarısından sonra kuzey-doğudan yükselecek olan Çoban Takımyıldızı civarına bakmak gerekir. Etkin olduğu gece 27,7 günlük (%4’ü aydınlık) olacak Ay'ın gözleme olumsuz etkisi olmayacaktır. |
Etkin olduğu zaman aralığı: |
27 Aralık - 10 Ocak |
|
En etkin olduğu tarih: |
3/4 Ocak gecesi |
|
Saatte kaç tane ve hızı |
25 adet ve 42.2km/sn |
|
Neden olan kuyrukluyıldız veya küçük gezegen: |
Asteroid 2003 EH1 |
Çıkış (saçılma) noktası: |
Çalgı (Lyra) takımyıldızının baş yıldızı Vega’nın civarı |
Ne yönde - ne zaman gözlenebilir: Kuzey-doğu'dan yükselen Çalgı Takımyıldızı'nın parlak yıldızı Vega’nın civarına astronomik tan’ın bitiminden itibaren bakılabilir Kuzey yarım küreden en iyi sabaha karşı izlenirken, Güney yarım kürenin orta enlemlerinden de izlenebilir. Etkin olduğu gece 16,6 günlük (%91’i aydınlık) Ay’ın gözleme olumsuz etkisi olacaktır. |
Etkin olduğu zaman aralığı: |
16 - 28 Nisan |
|
En etkin olduğu tarih: |
21-22 Nisan geceleri |
|
Saatte kaç tane ve hızı: |
10-20 adet ve 48.4km/sn |
|
Neden olan kuyrukluyıldız veya küçük gezegen: |
Thatcher Kuyrukluyıldızı(C/1861 G1) |
Çıkış (saçılma) noktası: |
Kova (Aquarius) Takımyıldızı |
Ne yönde - ne zaman gözlenebilir: Güney yarıküreden çok daha iyi gözlenen bu yağmur özellikle sabah alacakaranlığına yakın saatlerde daha etkin olmak üzere gece yarısından itibaren doğu yönünden yükselen Kova Takımyıldızı civarında izlenebilir. Etkin olduğu gece, Yeni Ay evresinde (% 0'ı aydınlık) olacak Ay'ın gözleme olumsuz etkisi olmayacaktır. |
Etkin olduğu zaman aralığı: |
19 Nisan – 28 Mayıs |
|
En etkin olduğu tarih: |
4/5 Mayıs gecesi |
|
Saatte kaç tane ve hızı: |
10-30 adet ve 66.9 km/sn |
|
Neden olan kuyrukluyıldız veya küçük gezegen: |
1P/Halley Kuyruklu yıldızı |
Çıkış (saçılma) noktası: |
Kova (Aquarius) Takımyıldızı |
Ne yönde - ne zaman gözlenebilir: Perseid meteor yağmuru ile çakışabilir. Güney yarıküreden ve kuzey yarıkürenin tropical enlemlerinden izlenebilecek. Gece yarısından itibaren güneye doğru Kova Takımyıldızı civarına bakılmalıdır. Etkin olduğu gece 27,2 günlük (%6’sı aydınlık) Ay'ın gözleme olumsuz etkisi olmayacaktır. |
Etkin olduğu zaman aralığı: |
12 Temmuz – 23 Ağustos | |
En etkin olduğu tarih: |
29/30 Temmuz gecesi | |
Saatte kaç tane ve hızı: |
15-20 adet ve 42 km/sn | |
Neden olan kuyrukluyıldız veya küçük gezegen: |
96P/Machholz |
Çıkış (saçılma) noktası: |
Kahraman (Perseus) Takımyıldızı |
Ne yönde - ne zaman gözlenebilir: Astronomik Tan’ın (Yaklaşık olarak yatsı vakti) bitişinden itibaren Kuzey doğu'dan yükselen Perseus Takımyıldızı civarında daha etkin olmak üzere gökyüzünün her tarafından izlenebilir. Etkin olduğu gece 11,9 günlük (%95’i aydınlık) Ay’ın gözleme olumsuz etkisi olacaktır. |
Etkin olduğu zaman aralığı: |
17 Temmuz - 26 Ağustos | |
En etkin olduğu tarih: |
12-13 Ağustos geceleri | |
Saatte kaç tane ve hızı: |
50-75 adet ve 60 km/sn | |
Neden olan kuyrukluyıldız veya küçük gezegen: |
109P/Swift-Tuttle Kuyruklu yıldızı |
Çıkış (saçılma) noktası: |
Ne yönde - ne zaman gözlenebilir: Akşamın ilk saatlerinden itibaren kuzeybatı yönünde Ejderha Takımyıldızı civarında izlenebilir. Etkin olduğu gece 10,2 günlük (%88’i aydınlık) Ay’ın gözleme olumsuz etkisi olacaktır. |
|
Etkin olduğu zaman aralığı: |
6-10 Ekim | |
En etkin olduğu tarih: |
8/9 Ekim gecesi | |
Saatte kaç tane ve hızı: |
- | |
Neden olan kuyrukluyıldız veya küçük gezegen: |
21 P/ Giacobini-Zinner Kuyruklu yıldızı |
Çıkış (saçılma) noktası: |
Avcı (Orion)Takımyıldızının parlak yıldızı Betelgöz |
Ne yönde - ne zaman gözlenebilir: Gece yarısından itibaren doğu’dan yükselen Avcı Takımyıldızı'nın doğu yönündeki yıldızı Betelgözün kuzeyine doğru bakılarak Astronomik tan’ın başlangıcına kadar (yaklaşık imsak vakti) kadar izlenebilir. Etkin olduğu gece 23,2 günlük (%43’ü aydınlık) Ay’ın gözleme olumsuz etkisi olabilir. |
Etkin olduğu zaman aralığı: |
2 Ekim-7 Kasım | |
En etkin olduğu tarih: |
21/22 Ekim gecesi | |
Saatte kaç tane ve hızı: |
10-20 adet ve saniyede 67 km/sn | |
Neden olan kuyrukluyıldız veya küçük gezegen: |
1P/Halley Kuyruklu yıldızı |
Çıkış (saçılma) noktası: |
Aslan ( Leo ) Takımyıldızı |
Ne yönde - ne zaman gözlenebilir: Kuzey ve güney yarım kürelerden izlenebilir. Gece yarısından itibaren Aslan Takımyıldızı ile doğu ufku arasına bakılabilir. Etkin olduğu gece 19,8 günlük (% 79'u aydınlık) Ay’ın gözleme olumsuz etkisi olacaktır. |
Etkin olduğu zaman aralığı: |
6 - 30 Kasım | |
En etkin olduğu tarih: |
16/17 Kasım | |
Saatte kaç tane ve hızı: |
Yaklaşık 15 adet ve 71 km/sn | |
Neden olan kuyrukluyıldız veya küçük gezegen: |
Tempel-Tuttle Kuyrukluyıldızı |
Çıkış (saçılma) noktası: |
İkizler (Gemini) Takımyıldızının Castor yıldızı civarı |
Ne yönde - ne zaman gözlenebilir: İkizler Takım yıldızı'nın parlak iki yıldızı olan Castor ve Pollux civarına bakılabileceği gibi yılın en kuvvetli meteor yağmuru olduğundan gökyüzünün her bölgesinden gözlenebilir. Astronomik tanın bitiminden- başlangıcına kadar izlenebilir. En fazla sayıda meteora gece 02:00 civarı rastlanabilir. Etkin olduğu gece 17,4 günlük (%96'sı aydınlık) Ay’ın gözleme olumsuz etkisi olacaktır. |
Etkin olduğu zaman aralığı: |
4-17 Aralık | |
En etkin olduğu tarih: |
13/14 Aralık | |
Saatte kaç tane ve hızı: |
Yaklaşık 100 adet ve 35 km/sn | |
Neden olan kuyrukluyıldız veya küçük gezegen: |
Asteroid 3200 Phaethon(Güneş etrafında dolanma süresi 1.4 yıl) |
Kaynak http://earthsky.org/astronomy-essentials/earthskys-meteor-shower-guide
http://www.amsmeteors.org/meteor-showers/meteor-shower-calendar/
http://www.timeanddate.com/astronomy/meteor-shower/
http://www.allthesky.com/constellations/